მსოფლიოში 1.3 მილიარდზე მეტი შეზღუდული შესაძლებლობის ადამიანი ცხოვრობს, რაც თავის მხრივ ნიშნავს, რომ ყოველი მე-6 ჩვენგანი, ყოველდღიურ ცხოვრებაში, ფიზიკური ან ფსიქიკური ნაკლის გამო, გარკვეულ ბარიერებს აწყდება.
ინტერნეტ სივრცეში აღნიშნული ბარიერების დასაძლევად და ვებ საიტების ადაპტირებისთვის 1999 წელს გლობალური ვებ მისაწვდომობის სტანდარტები (WCAG) შემუშავდა.
რა არის ადაპტირებული ვებსაიტი?
ვებსაიტის ადაპტირება მისი ყველსათვის ხელმისაწვდომობის გაზრდას გულისხმობს. ადაპტირებული ვებსაიტი არამხოლოდ კომპანიის სოციალური პასუხისმგებლობის გამოხატულებაა, არამედ ესაა შესაძლებლობა 一 უფრო ფართო აუდიტორიას, მათ შორის შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე პირებს, მიწვდეს და ყველა პროდუქტითა და სერვისით კომფორტულად სარგებლობა შესთავაზოს. ეს კი თავისმხრივ მომხმხარებელთა რაოდენობის და კომპანიის მიმართ ლოიალური დამოკიდებულების ზრდას ნიშნავს.
WCAG - ვებ კონტენტის ხელმისაწვდომობის სახელმძღვანელო
Web Content Accessibility Guidelines სტანდარტთან შესაბამისობა უზრუნველყოფს, რომ ვებსაიტის შინაარსი ყველა მომხმხარებლისთვის მარტივად გამოყენებადი და ხელმისაწვდომი იყოს, განსაკუთრებით შშმ პირებისთვის. ეს მოიცავს შრიფტის ცვლადი ზომის (მაგ. მცირემხედველი პირებისთვის), კონტრასტული ფერების უზრუნველყოფას (მაგ. ფერადი მხედველობის არ ქონა), ალტერნატიულ ტექსტებს (მაგ. სურათებისთვის), დაკლიკვას, და ა.შ. ის ასევე ადგენს სტანდარტს, თუ რომელი მოწყობილობების გამოყენება შეუძლიათ შშმ პირებს ციფრულ შინაარსზე წვდომისათვის, მათ შორისაა ეკრანის წამკითხველები და პროგრამული უზრუნველყოფა ხმამაღლა წაკითხვისთვის ან შინაარსის ბრაილში თარგმნისთვის.
WCAG (Web Content Accessibility Guidelines) სტანდარტები ვებსაიტების და ციფრული შიგთავსის ხელმისაწვდომობის წესებს ადგენს, რათა მათი გამოყენება ყველამ შეძლოს. ეს სტანდარტები სამ დონედ იყოფა: A, AA და AAA.
- A დონე (მინიმალური ხელმისაწვდომობა): ეს WCAG სტანდარტის პირველი საფეხურია და მოიცავს მინიმალურ მოთხოვნილებებს, რომელსაც ადაპტირებული ვებსაიტი უნდა აკმაყოფილებდეს. მაგალითად: იმისთვის რომ ეკრანის წამკითხველმა პროგრამამ გამოსახულების გახმოვანება შეძლოს, სურათებს ალტერნატიული ტექსტი უნდა ჰქონდეს.
- AA დონე (შუა დონე, ყველაზე გავრცელებული სტანდარტი): AA ითვალისწინებს როგორც მინიმალური, ასევე დამატებითი მოთხოვნების შესრულებას. მაგალითად: შესაძლებელი იყოს ფონტის ცვლილება, ტექსტს და ფონს უნდა ჰქონდეს გამოკვეთილი ფერების სხვადასხვა კონტრასტი, ვებგვერდი სრულად უნდა იყოს მორგებული კლავიატურით მართვაზე და ა.შ.
- AAA დონე (მაღალი დონე): ეს არის ყველაზე მკაცრი და დეტალური სტანდარტი, რომელიც ვებსაიტს მაქსიმალურად ინკლუზიურს ხდის. ტექსტების გახმოვანებისას უნდა გამოყენებული იყოს სპეციალური სინთეზატორი, სუბტიტრები და ჟესტების ენა ყველა ვიდეოზე, გაფართოებული კონტრასტი ტექსტსა და ფონს შორის და ა.შ.
ქვეყნების უმრავლესობაში, სწორედ WCAG სტანდარტის მიხედვით ვებ-საიტების ადაპტირება სამართლებრივ დონეზეა დარეგულირებული.